ସ୍ଥିତି ପାଇଁ ଲଢେଇ
ସ୍ଥିତି ପାଇଁ ଲଢେଇ
ନବ ରୂପ, ବେଶ ଓ ଗୁଣେ, ଆସେ
ଷଡ଼ ଋତୁ ଧରଣୀ କୋଳକୁ
ପ୍ରଭାତ ହୁଅନ୍ତେ କୋଇଲିର କୁହୁ
ତାନର କୁହୁକ ପଡେ ଶୁଣିବାକୁ l
ମଳୟ ମାରୁତ ସ୍ପର୍ଶେ ମନଚିତ୍ତ ମୋହି,
ରଙ୍ଗମୟ ଦିଶେ ଏ ମେଦିନୀ,
ସୋରିଷଭରା କ୍ଷେତ ଲାଗେ ଯେପରି
ପୀତ-ପାଟ ପିନ୍ଧିଛି ଧରଣୀରାଣୀ l
ଦେଖ ସତରେ ପ୍ରକୃତି ଖଞ୍ଜିଛି ସବୁ
କିଛି ଏ ସୁନ୍ଦର ସୃଷ୍ଟିରେ
ଆଶାବାଦୀ ହୋଇ ବଂଚିବାକୁ ହେବ
ଜୀବନ ସଂଗ୍ରାମରେ l
କେତେବେଳେ ପର୍ଣ୍ଣୀ ପଲ୍ଲବିତ ପୁଷ୍ପ
ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତରେ ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗ ଚହଟଇ,
ସମୟରେ ଆମ୍ର ବକୁଳର ପେନ୍ଥା ଓ
ମହୁଲର ମହ-ମହ ବାସେ ବାସଇ l
ଭଲରେ ମୁଁ ରହିବି, ଭଲରେ ବଞ୍ଚିବି
ଅନ୍ୟକୁ ଦୁଃଖରେ ଭସେଇ,
ଏପରି ମଣିଷ ପଶୁଠାରୁ ହୀନ, ଅଜ୍ଞ
ସ୍ଵଭାବର, ବିବେକ ତ ନାହିଁ l
ସମସ୍ତଂକର ଉପକାର ଚିନ୍ତା ମଣିଷର
ଧର୍ମ, ପର ଅପକାର ପାପ,
ଅଜ୍ଞ, ନୀଚମନା ଜୀବନ କାଳରେ
କରେ ପାପ, କରେ ପରେ ଅନୁତାପ l
ପର ଦୁଃଖ ଦେଖି ହୃଦୟ ଯେଉଁ ମଣିଷର
ହୋଇ ଥାଏ ବିଚଳିତ,
ତାହାହିଁ ମାନବିକତା, ସଂସାରେ ବିରଳ ଅଟେ
ସେପରି ମହତ ନିର୍ମଳ ଚରିତ୍ର l
ସଂସାରରେ ଘର କଲେ ସୁଖ ଦୁଃଖ ନୁହେଁ
ସ୍ଥିର, ରହିଛି ରହିବ
ଚିତ୍ତ ପ୍ରସନ୍ନ ରଖି, ମଉଜରେ ଦିନ କାଟିଲେ
ମନୁଷ୍ୟ ଲଭିପାରେ ସୁଖl l
ଯାହା ମୁଁ ପାଇଛି ବହୁତ ମିଳିଛି ମୋତେ
ଏହା ଭାବିବାକୁ ହେବ
କାହାର ତିନି ମହଲାକୁ କରିଲେ ନଜର
ଦୁଃଖ ତ ଭୋଗିବାକୁ ହେବ l
ଯାହା ମୁଁ ପାଇଛି ବହୁତ ପାଇଛି ମୁହିଁ
ଏହି କଥା ଭାବିବାକୁ ହେବ
ଅନ୍ୟର ଚାରି ଚକିଆ ବା ବେଶ ପୋଷାକକୁ
କଲେ ନଜର, ଦୁଃଖ ଭୋଗିବ l
ସତ୍ୟ ଧର୍ମ ପଥେ ଚାଲୁ ଥିଲେ ମଣିଷ
ନିଶ୍ଚିତ ସୁଖୀ ହୁଏ
ବଚନ ଯାହାର ସତ୍ୟ ସେ ସ୍ୱାଭିମାନୀ
ସଂସ୍କାରି ବୋଲାଏ l
ପ୍ରକୃତିର କରାଳ ଗର୍ଭରେ ମଣିଷ ଅଟେ
ସର୍ବଦା ଅସହାୟ
କଲା କର୍ମର ଫଳ ଭୋଗିବାକୁ ପଡିବ
ଏହା ତ ନିଶ୍ଚୟ l
କେତେ ରଥୀ ମହାରଥୀ ଗଲେଣି ବାହୁଡ଼ି
ତାଂକର ମୁଁ କାର ଶବଦରେ
ନାମ ଗରବ ପ୍ରତିପତ୍ତିର ସତ୍ତା ଯାଇଛି ହଜି
ପ୍ରକୃତିର କରାଳ ଗର୍ଭରେ l
ମରଣଶୀଳ ଏ ସଜୀବ ଶରୀର ନଥିବ
କୀର୍ତ୍ତି ଚିରକାଳ ତ ରହିବ
ପରିବର୍ତ୍ତନ ନିଶ୍ଚିତ ସାମାଜରେ ସ୍ଥିତି ପାଇଁ
ଲଢେଇରେ ତିଆର ହେବାକୁ ପଡିବ l